De geschiedenis van Hollywood en het gouden tijdperk
George Clooney’s nieuwe film Hail Ceasar brengt ons terug naar het gouden era van Hollywood. Dit is periode van beroemde namen als Humphrey Bogart, Marlene Dietrich, Greta Garbo, Judy Garland, Clark Gable en John Wayne. Een korte geschiedenis van Hollywood.
De geschiedenis van Hollywood
In de film van de broers Joel en Ethan Coen speelt acteur Josh Brolin een zogenaamde fixer, die problemen met artiesten en … oplost voor een van de grote filmstudio’s van die tijd. De grote studio’s waren toen Paramount, Warner Bros., Fox, Universal, Columbia, United Artists, en Metro-Goldwyn Mayer (MGM). Deze bedrijven beleefden hun gouden jaren in de periode van 1928 tot de jaren zestig. En hoe verschillend ze ook van elkaar waren, ze delen een gezamenlijke geschiedenis en maakten samen succesvol deel uit van het Hollywoodsysteem.
De stichters van deze bedrijven begonnen bijna allemaal in showbusiness of als verkoper. Deze achtergrond dreef hen in het voortdurend zoeken naar wat het publiek wilde zien om bezoekers terug te lokken naar de cinema. De filmstudio’s deden dit door een systeem te bouwen waarin de productie, distributie en vertoning van films zoveel mogelijk gestandaardiseerd werd. Voor een succesvolle film was het verder belangrijk dat de kosten beheersbaar bleven, dat elke film technisch goed en een verhaal vertelde dat een massapubliek aansprak.
Hollywood begon in 1903 toen een filmproducent William Selig in Californië een goedkope locatie vond voor zijn filmmaatschapij Polyscope. Californie bood een klimaat dat het hele jaar door aangenaam was en de bergen en bossen een prachtig gevarieerd decor boden. Een bonus was dat Californië ver weg lag van de overheersende oostkust cultuur die de boventoon voerde in politiek, cultuur, economie in de Amerikaanse samenleving.
Moderne cinema begon in 1927. Voor dat jaartal werden films geproduceerd zonder synchroon geluid. Vanaf de eerste filmprojecties die in 1895 gemaakt werden, werd dertig jaar lang slechts stomme films gemaakt. Vanaf 1928 werden films met synchroon geluid de standaard.
Een centraal element van het Hollywoodsysteem is het intomen van de creatieve mensen in de industrie, zodat films op tijd en binnen het budget werden afgeleverd. Het werk dat door de studiomensen achter de schermen werd gedaan is even belangrijk als de inbreng van regisseurs, acteurs en scriptschrijvers, maar veel meer onzichtbaar. Irvin Thalberg is zo iemand die belangrijk werk op de achtergrond verrichte. Zijn naam prijkt op geen enkele aftiteling, maar zijn bijdrage aan tientallen films was onschatbaar.
Zijn bijdrage aan de film bestaat uit de supervisie over het gehele traject van preproductie, productie en postproductie. Thalberg deed dit eerst voor Universal en later bij MGM en zette een standaard manier van werken voor heel Hollywood neer. In de fase van preproductie ging het allereerst om de selectie van een idee. Dat kon zijn de aankoop van een boek, kort verhaal of toneelstuk als basis voor een goed filmscript. De vervolgstap was dan casting, een budget, planning en het huren van een crew. De studio bemoeide zich niet met de daadwerkelijke productiefase van de film, zolang de film zich aan zijn budget en planning hield. Dat problemen bij het maken van film hilarisch kunnen zijn, maakt juist de film Hail Ceasar. Josh Brolins karakter is zo iemand die door de studio gestuurd wordt om dit op lossen. De Coen Brothers laten dit over the top zien en dikken alle karakteristieken van het Hollywoodsysteem sterk aan.
In de postproductie bemoeiden studio’s zich veel actiever met een film. Een testpubliek kreeg een voorvertoning te zien en op basis van die reacties werden wijzigingen gemaakt om het verhaal efficiënter te vertellen. Vaak werd er geknipt in de film, maar soms werden ook extra scènes geschoten. Het gebruik van een testpubliek was al vroeg een vast onderdeel van het Hollywoodsysteem. Zelfs iemand als Charlie Chaplin, die door zijn eigen studio United Artists veel onafhankelijker was, maakte er gebruik van.
Geschiedenis van Hollywood: de blacklist
Het einde van de Tweede Wereldoorlog bracht Hollywood ongekende successen. Terug kerende soldaten uit Europa en Azië zorgden in 1946 voor een piek in de bezoekcijfers. Tegelijk was deze periode ook dieptepunt voor de filmindustrie en de Amerikaanse maatschappij. De Koude Oorlog luidde een fase in waarin Amerika bang werd voor alles dat naar communisme rook. Deze kruistocht werd geleid door senator Joseph McCarthy. De periode van de Red Scare werd dan ook wel Mccarthyisme genoemd. Hollywood, waar een groep zeer vocale communisten rondliep, was een perfect doelwit.
Dit donkere hoofdstuk uit Hollywoods geschiedenis laat Trumbo zien, met Bryan Cranston in de titelrol. Dalton Trumbo was een zeer succesvolle scriptschrijver en openlijk lid van de Communistische Partij. Hij en een aantal anderen, die samen de Hollywood Ten vormden, moesten getuigen voor het Amerikaanse Congres. Het House Un-American Activites Committee (HUAC) waarin Richard Nixon naam voor zichzelf maakte, ondervroeg hun en toen zij weigerden te antwoorden, werden ze veroordeeld wegens minachting, niet voor hun lidmaatschap van de Communistische Partij. Zes van de groep Hollywood Ten groep gingen naar de gevangenis. Hun carrières waren daarmee verwoest. Hun namen kwamen op de Blacklist te staan. Trumbo zou nog wel werken, maar onder pseudoniem. Zijn talent bleek zo groot, dat zijn pseudoniem een Oscar won voor de film The Brave One (1956).
Geschiedenis van Hollywood: het einde van een gouden era
Het klassieke Hollywood era begon rond 1948 te eindigen. Er zijn twee gebeurtenissen die dat veroorzaakten. Het Hooggerechtshof deed dat jaar een uitspraak die de verticale integratie van de bedrijfstak verbood. Niet langer mochten filmstudio’s ook de bioscoopketen bezitten. De economische basis van de filmindustrie was sinds de jaren twintig geweest dat studio’s productie, distributie en vertoning onder één dak hadden. Bioscopen vertoonden natuurlijk ook films die door concurrerende filmstudio’s gemaakt waren. Hier gold dat aan concurrenten films als in blokken werden verhuurd. Een zeer gewilde film mocht alleen vertoond worden als het filmtheater een pakket afnam, waar ook veel minder aantrekkelijke films inzaten. Die praktijk werd nu illegaal en het Hooggerechtshof stipuleerde ook dat Paramount, Twentieth Century-Fox, Warner Bros, MGM en RKO zich moesten ontdoen van hun keten van filmtheaters.
De tweede oorzaak die het einde van het klassieke Hollywood inluidde is de langzame introductie van televisies in Amerikaanse huiskamers. Dit deed bezoekersaantallen in filmtheaters dramatisch dalen. Hollywood had zich altijd gericht op de grote gemene deler. Een Hollywoodfilm moest kinderen, ouders en grootouders vermaken. Nu ging het op zoek naar een nieuw publiek. Hollywood ging een periode van transitie in die zou duren tot in de jaren zeventig. Het publiek veranderde, evenals de films die de grote studio’s maakten. Hollywood ging andere verhalen vertellen, gericht op een ander publiek. Niet alle filmstudio’s overleefden dit proces van verandering. RKO ging bijvoorbeeld failliet in 1958. Het einde van de gouden jaren van Hollywood lag definitief in de jaren zestig. De invloed van dit tijdperk strekte zich uit tot ver in de twintigste en eenentwintigste eeuw en het maakt Hollywood tot de dominante filmcultuur van de wereld.
Elke maand naar de VS? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.
