Abraham Lincoln: nominatie en verkiezing

Van nominatie tot Republikeinse kandidaat

Abraham Lincoln behoort tot de grootste van de Amerikaanse presidenten. Elke rangschikking van beste presidenten heeft Lincoln in de top drie staan. Hij is de man die de Amerikaanse Burgeroorlog won, de unie bij elkaar hield, de slavernij afschafte en in het proces daarbij het leven liet.

In 1860 was Lincoln de minst waarschijnlijke kandidaat voor het presidentschap. Zijn palmares was bescheiden in vergelijking met de andere mannen die kandidaat waren voor de Republikeinse partij. Binnen zijn partij waren kandidaten met meer bekendheid en veel grotere staat van dienst, zoals William Seward, Salmon Chase en Edward Bates.

William Seward uit New York zat voor die staat in de Amerikaanse senaat. Hij probeerde in 1856 ook al president te worden. Salmon P. Chase was een senator en voormalige gouverneur uit de staat Ohio. Edward Bates  uit Missouri was een prominent lid van de Whig Party en zat  namens deze partij in het Congres. De eerste keer dat Lincoln zich ergens kandidaat voor stelde, verloor hij. In 1832 was hij kandidaat voor een zetel in het Huis van Afgevaardigden van de staat Illinois. Niet het Congres, maar het lokale bestuur van Illinois. Hij zou twee jaar later wel winnen en hield die zetel acht jaar vast. Beide keren dat Lincoln zich verkiesbaar stelde voor de senaat werd hij verslagen door een tegenstander.

Lincolns verkiezing tot president is bewijs van zijn grote politieke talent en vaardigheid. In de voorverkiezingen wist hij als relatief onbekend, voormalig congreslid de zwaargewichten in zijn partij te verslaan voor de kandidatuur van het presidentschap. Dit verhaal laat in de woorden van Doris Kearn Goodwin, het ‘politieke genie’ van Lincoln zien. Het is ook het verhaal van een geheel andere manier van politiek bedrijven. Het is het era van de spreekwoordelijke sigaarrokende mannen in de achterkamers die door wheelen en dealen het politieke leiderschap bepalen.

In 1859 bereidde Abraham Lincoln zich langzaam voor op de nominatie voor het presidentschap. Hij speelde het spel heel voorzichtig en liet in het openbaar weinig van zijn ambitie merken. Elke keer als hem gevraagd werd naar de verkiezingen van 1860, liet hij niet na zich vol enthousiasme te uiten over andere potentiële kandidaten. Lincoln was zich volop bewust van het feit dat zijn kandidatuur een longshot was. Het zwarte schaap in de presidentiële race. Maar hij voelde zich gesterkt door de senaatsrace van het jaar daarvoor. Hoewel hij die race verloor, had hij het respect van velen gewonnen en nog belangrijker was dat hij geen enkele belangrijke politieke groep in de partij van zich had vervreemd. Seward, Bates en Chase konden elk rekenen op steun van een vast aantal gedelegeerden. De strategie die Lincoln volgde was om de tweede keus te zijn als de nominatie van een van de andere kandidaten faalde. In het openbaar hield hij zijn kaken op elkaar over zijn ambities.

Abraham Lincoln: in het midden van de Republikeinse partij

Zijn politieke positie bevond zich stevig in het midden van de partij. Terwijl zijn tegenstanders zich gedwongen zagen naar het midden te bewegen, hoefde Lincoln dat nooit. Zijn standpunt over slavernij was bijvoorbeeld dat hij tegen uitbreiding van de slavernij was in nieuwe toegelaten staten tot de unie. Lincoln was het oneens met de abolitionisten, die de slavernij wilden afschaffen. Hij geloofde dat zolang slavernij beperkt bleef tot staten waar het al bestond, de slavernij vanzelf tot uitsterven. De gematigde meerderheid van de Republikeinse Partij deelde dit standpunt met hem.

Dit was nog lang niet voldoende om de nominatie te verzilveren. Als het ging om naamsbekendheid liep Lincoln flink achter op zijn tegenstanders. Hij publiceerde een boek met daarin verslag van zijn debatten met Douglas, dat veel gelezen werd in Republikeinse kringen. Verder hield hij tientallen lezingen in Iowa, Winconsin, Ohio, Indiana en Kansas in de laatste maanden van 1859. Terwijl veel kiezers Lincoln persoonlijk leerden kennen, reisde zijn concurrent Seward rond in Europa en het Midden-Oosten. Lincolns retorica liet een onuitwisbare indruk achter. In zijn speeches koos hij er voor de Democraten en in het bijzonder hun voornaamste kandidaat, Stephen Douglas, aan te vallen. Door de groeiende faam van Douglas steeg ook de aandacht voor Abraham Lincoln. In zijn streven naar eenheid in de partij groeide Lincoln langzaam uit tot de spreekbuis van de Republikeinen.

De Republikeinse conventie in Chicago

Een groot voordeel voor Abraham Lincoln was dat de Republikeinse conventie in 1860 gehouden werd in Chicago, Illinois; zijn thuisstaat. De supporters van Seward, Chase en Bates wilden dat de conventie gehouden werd in respectievelijk New York, Ohio of Missouri, de thuisstaat van hun kandidaat. Heel listig suggereerde Lincoln, via een bevriend lid van het selectiecomité, Chicago als een neutrale locatie om de conventie te houden. Lincolns vriend in het selectiecomité overtuigde vervolgens de spoorwegen kortingen te geven aan iedereen die de conventie wilde bezoeken, zodat Lincolns supporters goedkoop naar Chicago konden reizen.

De groep rond Seward was zo zelfverzekerd over de kansen van hun kandidaat dat ze geen enkel bezwaar tegen Chicago hadden. Het Bates-kamp zag het als een grote slag: als de conventie in St. Louis was georganiseerd dan had Lincoln nooit de nominatie gewonnen. Veertigduizend mensen bezochten Chicago in het voor jaar van 1860 om hun kandidaat te steunen op de Republikeinse Nationale Conventie. De kandidaten zelf bleven opvallend weg uit de stad tot het nominatieproces afgelopen was.

Seward was de kandidaat die de conventie begon met de grootste aanhang. Als aan het einde van de eerste dag meteen was gestemd, dan had Seward waarschijnlijk een meerderheid van de gedelegeerden gewonnen. Stemming werd echter uitgesteld tot de volgende dag omdat de juiste papieren niet klaar waren. Seward was ook de kandidaat met de grootste oppositie tegen zich. Veel gematigde Republikeinen vonden zijn standpont over slavernij te radicaal en waren bang dat dit de kans van de partij zouden schaden tijdens de presidentsverkiezing.

Salmon Chase was na Seward de kandidaat met de grootste bekendheid en aanzien. Zijn thuisstaat Ohio was in grootte de derde delegatie van de conventie. Helaas voor Chase was Ohio verdeeld over verschillende kandidaten. Chase zelf had in de loop van jaren verschillende vijanden gemaakt en niet genoeg zijn best gedaan de staat achter zich te verenigen. Dat zijn eigen staat hem niet volledig steunde was de voornaamste oorzaak dat Chase niet profiteerde van de stop-Seward oppositie.

Toen de conventie een alternatief zocht voor Seward stond Abraham Lincoln klaar. Hij had het respect van velen in het Noorden en de unanieme steun van zijn eigen Illinois. Hij was gemotiveerd de tweede keus van iedereen te worden. Indiana liep bij de eerste stemming als eerste staat over naar Lincoln. Met deze twee sleutelstaten achter zich kon Lincoln zich presenteren aan de conventie als de sterkste kandidaat om de verkiezingen te winnen. Toen ook New Jersey en Pennsylvania zich achter Lincoln schaarden was het pleit beslecht. Pennsylvania werd mogelijk overgehaald door een van hen een ministerspost te beloven, maar dat is moeilijk te bewijzen. Lincoln verwierf bij de derde stemming de nominatie van de Republikeinse Partij.

Abraham Lincoln: van kandidaat tot president

De onwaarschijnlijkheid van Lincoln kandidatuur laat zich beter verklaren door een nauwere blik te werpen op de persoonlijkheid en karakter van de man en op zijn politieke talent in het bijzonder. Het is namelijk te gemakkelijk te wijzen op geluk en toeval, zoals het feit dat Lincolns thuisstaat ontzettend belangrijk in de verkiezing was. Dat de Republikeinse conventie dat jaar plaats vond in Illinois was beslist geen toeval. De scherpe politieke intuïtie van Lincoln stuurde daar juist op aan.

Zijn relatieve onbekendheid was lang onderdeel van de strategie. De naam Lincoln gaf geen aanstoot en velen zag in de eloquente orator uit Illionois een goede tweede keus, mocht hun favoriete kandidaat het niet redden. Het was Lincoln zelf meer dan enig ander die de regie over het nominatieproces voerde. Hij verdiende veel goodwill met zijn spreektour in cruciale staten. Zijn tegenkandidaat Chase sloeg veel uitnodigingen af en Seward was maanden op reis in Europa. Lincoln reisde als advocaat jarenlang zijn eigen staat door. Het bracht hem inzicht in de gedachten, gevoelens en behoeften van alledaagse mensen.

Lincoln had daarnaast een netwerk van mensen gebouwd die bereid waren alles te doen wat in hun macht lag om de nominatie te verzilveren. De devotie en loyaliteit die Lincolns persoonlijkheid losbrachten bij vrienden en vijanden was een belangrijk deel van het succes.

De presidentiële verkiezingen van 1860

Ditzelfde politieke vernunft zette Abraham Lincoln in tijdens de campagne om het Witte Huis. Ondertussen hadden Democratische kranten een geweldige dag door te schrijven over de kandidaat zonder nationale ervaring die de Republikeinen hadden gekozen. Ze noemden Lincoln een ‘third rate Western lawyer’ en een ‘fourth rate lecturer, who cannot speak good grammar’ en wiens toespraken ‘illiterate compositions interlarded with coars and clumsy jokes’ waren.

In de verkiezingscampagne van 1860 was slavernij het thema dat alle andere onderwerpen overschaduwde. De Democratische partij werd erdoor gespleten. De noordelijke democraat Stephen Douglas werd een na een lang proces de officiële kandidaat, maar het lukte de Democraten niet langer het noorden en het zuiden in de partij te verenigen. Slavernij bleek een te heet hangijzer en de zuidelijke Democraten nomineerden nog een kandidaat: John C. Breckenbridge uit Kentucky. De verkiezingen werden nog ingewikkelder toen een vierde partij John Bell als presidentskandidaat nomineerde. De Constitutional Union Party hoopte de unie bijeen te houden door het slavernijvraagstuk te negeren.

Met zoveel verdeeldheid in het land verzekerde Lincoln zich allereerst van de steun van zijn voormalige opponenten Bates, Chase en Seward. Lincoln gezinde kranten spinden positieve verhalen over de Republikein. Vanuit Springfield controleerde het team rondom Lincoln de verhaallijnen die het land doorkruisten. Honest Abe werd gekarakteriseerd als een man met bescheiden behoefte die zich afzijdig houdt van alcohol en tabak en altijd netjes gekleed gaat, maar nooit modieus. Zijn eenvoudige komaf en geboorte in een armoedig houten huis werden het imago van de man die snel president zou worden.

Buiten zijn imago koos Lincoln er voor zich niet nadrukkelijk uit te spreken over allerlei standpunten. Hij verwees naar zijn eerder gepubliceerde speeches of naar standpunten van het partijplatform waar hij voor gekozen was. Zeer opmerkelijk voor een politicus, maar Lincoln hield zijn lippen op elkaar tijdens de presidentscampagne. De reden daarvoor was de cohesie van net opgerichte Republikeinse partij wankel was. Slavernij was het natuurlijk het overheersende thema, maar de partij was het intern niet eens. Lincoln nam op dat moment zelf een gematigd standpunt in, geen uitbreiding van slavernij in nieuwe staten, anderen waren radicaler en minder voorzichtig. Op  lokaal niveau hadden kiezers andere zorgen. Pennsylvannia en New Jersey wensten bescherming voor hun ijzerindustrie. In het westen, waar veel immigranten leefden, was er de roep om gratis of goedkoop land. Al deze issues werden via het platform van de partij geadresseerd. Als slavernij tijdens deze campagne het enige of belangrijkste issue geweest was, dan was Lincoln waarschijnlijk geen president geworden.

New York was de sleutel tot overwinning. De baas van de politieke machine in New York was de vermaarde Thurlow Weed en hij en zijn organisatie droegen kiezers zo nodig naar de stembus. De 35 kiesmannen van de staat (voor een overwinning zijn 152 stemmen nodig) gingen naar de Republikeinen en met de winst van New York werd ook het land gewonnen. Abraham Lincoln was president.

In een tweede deel zullen we meer vertellen over Abraham Lincoln als president.

Elke maand naar de VS? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief.